Tyrawa Wołoska

W sercu parku

Szerokość geograficzna 4934\'36.2''N

Długość geograficzna 2221\'57''E

Według potwierdzonych źródeł wieś istniała już w 1402 r. i nosiła nazwę Tyravia minori, czyli Tyrawa Mniejsza. W 1436 r. występuje jako Tyrawa Walachiensem, zaś w 1443 r. jako Tirawa Walaska powstała na prawie wołoskim. Założycielem i właścicielem Tyrawy Wołoskiej był Mikołaj Czeszyk sędzia sanocki, herbu Ossorya, od którego wywodzi się kilka znanych rodów ziemi sanockiej: Tyrawscy, Bukowscy, Grabowniccy, Rytarowscy, Pełkowie. W Tyrawie został potomek Czeszyka Tyrawski. W połowie XVII w. właścicielem Tyrawy zostają Ossolińscy. Pierwsza wzmianka o Tyrawie Wołoskiej jako mieście novum lacartm, pochodzi z 1707 r. Nowe miasto miało być punktem etapowym w handlu na szlaku prowadzącym z Przemyśla do Sanoka i Leska oraz dalej do przełęczy karpackich. Podstawowym zadaniem było jednak organizowanie wymiany handlowej o zasięgu nie przekraczającym granic dóbr. Pod koniec XIX w. odbywał się w Tyrawie tylko jeden jarmark roczny – 16 lipca. Tyrawę zasiedlała ludność pochodzenia ruskiego, polskiego i Żydzi, którzy zajmowali się handlem i rzemiosłem. W drugiej połowie XVII w Tyrawę przejął jako właściciel Karol Krajewski herbu Jasieńczyk, po nim syn Marcin Tadeusz, a następnie syn Leon. W okresie tym Tyrawa Wołoska utraciła prawa miejskie. Na przełomie XIX i XX w. Tyrawa przeszła w ręce żydowskie. Dwór i część gruntów przejęli Brzezińscy, którzy gospodarzyli tu do 1940 r. W 1945 r. w wyniku ataku bandy UPA dwór spłonął, a grunty zostały sprzedane miejscowym chłopom. Tyrawa została objęta akcją “Wisła”, w wyniku której około 780 osób narodowości ukraińskiej zostało wysiedlonych na Ziemie Odzyskane.

 Warto zobaczyć                                                                                                                                                                                                                                                                                      

Galeria rzeźby „Quo Vadis”

Gmina Tyrawa Wołoska szczyci się m. in. galerią rzeźby plenerowej "Quo Vadis", której właścicielem, jak również twórcą eksponatów, jest Pan Bogusław Iwanowski – artysta -rzeźbiarz ceniony w Polsce, jak również znany poza granicami naszego kraju. Największą perełką jest on jednak dla miejscowej ludności, która często odwiedza ogród Pana Bogusława pełny olbrzymich posągów. Warto również zajrzeć do domu. Tam ściany uginają się pod ciężarem pięknych płaskorzeźb, każdy wolny kąt zdobi małe arcydzieło. Artysta jednak nie pozwala zwiedzającym na "suche" oglądanie eksponatów. Każdy turysta posłucha również historii, związanej z daną rzeźbą. Na placu przed domem można zapalić ognisko i tam w bajkowej atmosferze można posłuchać ciekawych opowieści na temat każdej postaci z drewna. Artysta podejmuje różne tematy, począwszy od religijnych przez historyczne, a skończywszy na sprawach codziennych, jakże bliskich każdemu z nas. Jak widać każdy znajdzie coś dla siebie. Artysta rozumie potrzeby szarego przechodnia, dlatego częstym motywem przewijającym się w jego dziełach jest ból, cierpienie, rozpacz. Jego prace odwiedziły Szwajcarię, Francję, Niemcy, Stany Zjednoczone, Rzeszów, Przemyśl, Kraków, Warszawę, Poznań i wiele innych miejsc. Jego kunszt odzwierciedlają różnego rodzaju nagrody i odznaczenia, które przywozi ze swoich podbojów. A należą mu się one jak nikomu innemu.