Olbierzowice – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Klimontów.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim. Siedziba parafii pod wezwaniem św. Wawrzyńca.
Historia
Nazwa wsi pochodzi wg Jana Długosza od nazwiska dziedzica wsi z połowy XV wieku – Marcina Szitko Olbyerza.
Kronikarz Theiner w „Monumentach” wymienia w roku 1326 Augustyna, plebana w Olbierzowicach.
Długosz wymienia, że w połowie XV wieku we wsi istniał kościół drewniany pod wezwaniem św. Wawrzyńca. We wsi znajdowały się łany kmiece, folwarczne płacące dziesięcinę miejscowemu plebanowi, który również miał grunty orne i dwie łąki.
Wizytacja w końcu XVI wieku, biskupa Jerzego Radziwiłła wymienia kolatora Zbigniewa Ossolińskiego. Nie podaje natomiast nazwiska plebana.
Od połowy XVI wieku do 1620 roku wieś wraz z kościołem znajdowała się w rękach arian. W 1620 roku arian z Olbierzowic wypędził Jan Zbigniew Ossoliński wojewoda sandomierski, który nabył wieś od Strojnowskich w 1604 roku. W 1620 folwark wraz z kościołem został przekazany przez Jerzego Ossolińskiego, syna Jana Zbigniewa, w administrację Dominikanów z klasztoru w Klimontowie. Przeorowie zarządzali parafią za pośrednictwem komendarza, który miał ogród, sadzawkę i jednego chałupnika”
W 1731 roku dzierżawcą wsi był Jan Flottfedtt”
W 1764 roku pleban Jan Woliński założył nowy cmentarz parafialny przy drodze w kierunku Pokrzywianki.
W 1827 roku wieś liczyła 16 domów i 74 mieszkańców.
W 1863 roku na miejscowym cmentarzu parafialnym w zbiorowej mogile pochowano 52 powstańców styczniowych poległych 21 października w bitwie pod Jurkowicami.
W 1864 roku został rozparcelowany przez władze rosyjskie folwark należący do klasztoru Dominikanów w Klimontowie. Grunt pofolwarczny podzielono na działki o powierzchni 3 mórg. Rozdano je weteranom, którzy przesłużyli 25 lat w armii rosyjskiej lub odznaczyli się w wojnie krymskiej.
W 1886 wieś liczyła 31 domów, 150 mieszkańców i 248 mórg ziemi. We wsi znajdowała się również szkoła początkowa ogólna oraz dom dla ubogich.
W 1905 roku oddano do użytku ceglany budynek szkolny. Według St. Chmielnickiego w 1929 roku była to szkoła 4 – klasowa.
W 1910 rozebrano stary kościół drewniany. Kościół został rozebrany pod budowę nowego kościoła. Kamień węgielny pod nowy kościół poświęcił biskup sandomierski Marian Józef Ryx. Ten sam biskup dokonał poświęcenia nowego kościoła w 1913 roku.
W 1929 roku wieś liczyła 37 gospodarstw i 271 mieszkańców.
W 1959 nastąpiła elektryfikacja wsi.
Zabytki
Pomnik na placu przed kościołem parafialnym, upamiętniający powstańców styczniowych poległych w bitwie pod Jurkowicami, odsłonięty w 1930 roku.
Najstarsza część cmentarza parafialnego (rejestr zabytków nr rej.: 590 (t.), wpis w dniu 13.06.1988 r.).
Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Wawrzyńca z 1910 w stylu neogotyckim zaprojektowany przez architekta Stefana Szyllera, autora projektu gmachu Zachęty i budynków Uniwersytetu w Warszawie. Kościół należy do najwyższych Polsce. Wysokość wieży 57 m.
Opuszczony budynek szkolny z 1905 r. na wzniesieniu przy placu naprzeciwko kościoła.
Ludzie związani z Olbierzowicami
Alicja Majewska (ur. 30 maja 1948 w Olbierzowicach) – polska piosenkarka estradowa.
Źródło: Wikipedia.org
|
