Sterkowiec – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Brzesko. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. W Sterkowcu znajduje się przystanek kolejowy, przez który przebiega linia kolejowa 91 Kraków Główny - Medyka.
Historia
Sterkowiec został założony prawdopodobnie dopiero w XVI w. W latach 1564-1581 należał do Jana Rupniewskiego pieczętującego się herbem Szreniawa, męża Barbary, wdowy po Hieronimie Dębińskim-Szczekockim herbu Odrowąż, panem na zamku w Dębnie. Wchodził w skład dóbr dębińskich, z którymi związany był jeszcze w 1890 r. jako część majątku ówczesnego właściciela zamku w Dębnie Edwarda Jastrzębskiego.
W 1907 r. powstała jednoklasowa szkoła podstawowa.
W 1928 r. wybudowano przystanek kolejowy.
W 1994 r. ukończono budowę domu kultury oraz 8-klasowej szkoły podstawowej.
W okresie od czerwca do lipca 2004 prowadzono działania związane z wyceną terenów pod budowę autostrady. We wrześniu zakończono wykup tych terenów. W sierpniu 2005 roku na terenach zakupionych pod przyszła autostradę A4 (odcinek Kraków-Tarnów) grupa archeologów rozpoczęła prowadzenie prac wykopaliskowych. Prace prowadzone były w 5 miejscach w północnej części Sterkowca.
Zabytki
Zabytkowy cmentarz wojskowy z czasów I wojny światowej z grobami 108 Austriaków z 55. i 95. pułku piechoty; 40 Rosjan. 6 mogił pojedynczych, 3 zbiorowe. Daty śmierci: 20-21 XI 1914. Cmentarz zaprojektował Robert Motka. Jest to obiekt na planie trapezu, ogrodzony sztachetowym płotkiem na betonowych słupkach z metalową bramką wejściową. W centrum znajduje się pomnik w formie ściętej piramidy z kamiennymi kulami i krzyżem na szczycie oraz tablicą inskrypcyjną. Powierzchnia cmentarza ma 500 m². Jego stan jest średni, tabliczki na mogiłach słabo czytelne.
Kapliczki i figury Kapliczka św. Bernadety, na budynku nr 80 J.S. Żurków. Wykonana w niewiadomym czasie, poprzednio zawieszona na drzewie. Drewniana, oszklona, z obrazkiem św. Bernadety, przywiezionym z Francji 1974.
Kapliczka na Sosence - początkowo drewniana, obecnie metalowa. Jadąc drogą (ul. Sosnowa) od przystanku PKP w Sterkowcu w kierunku Szczepanowa po lewej stronie na szczycie wzniesienia możemy podziwiać starą, samotną sosnę - przez wszystkich mieszkańców nazywaną Sosenką. Z tego miejsca rozciąga się widok na Dębno oraz Jadowniki. Na sośnie zawieszona jest kapliczka - początkowo drewniana, w latach 80. zamieniona na metalową. Wg jednej z wersji zawiesił ją austriacki oficer jako wotum za uratowanie życia. W trakcie walk, gdy w listopadzie 1914 roku przechodził przez Sterkowiec front austriacko-rosyjski, został ranny. Ukrył się obok sosny i gorąco modlił. W 1917 roku powrócił na to miejsce i zawiesił drewnianą kapliczkę z małym obrazkiem w środku.
Kamienna figura Chrystusa Nazareńskiego - na czworobocznym, ogzymsowanym postumencie; osłonięta nowszym, blaszanym zadaszeniem. Ufundowana przez Macieja i Helenę Bujaków oraz ich syna Stanisława w 1863 r. Lokalizacja: skrzyżowanie ul. Tarnowskiej i Wierzbowej. Opiekę nad figurą sprawuje pani Zyta Tybon.
Kamienny krzyż z 1880 r. - ul. Sosnowa. Wzniesiony 1880 z fundacji Franciszka i Marcjanny Legutków. Na czworobocznym, ogzymsowanym postumencie z płaskorzeźbami: N.P. Maryja, św. Franciszek Salezy i prawdopodobnie Stanisław Bp.
Krzyż kamienny - ul. Galicyjska obok PKP. Wzniesiony ok. 1945-1947 z fundacji Turlejów. Z metalowym wizerunkiem Chrystusa, na czworobocznym, ogzymsowanym postumencie z płaskorzeźbą św. Judy Tadeusza. Otoczony drewnianym ogrodzeniem.
Krzyż pamiątka jubileuszu 9 wiekowego odkupienia. Wzniesiony 1936 z fundacji gromady; 1974 zastąpiony nowym. Odnowiony z okazji 750 rocznicy kanonizacji Św. Stanisława (2003). Drewniany, bez wizerunku.
Św. Krzysztof - autor S. Turlej, figura drewniana - ul. Sosnowa.
Pan Jezus Frasobliwy - autor S. Turlej, figura drewniana - ul. Sosnowa.
Św. Stanisław - figura wystawiana z okazji odpustów obok stacji PKP - autor S. Turlej, figura drewniana.
Św. Stanisław BM - autor S. Turlej, figura drewniana - ul. Tarnowska.
Pan Jezus Frasobliwy - autor S. Turlej, figura drewniana - ul. Spadzista.
Kultura i Edukacja
Dom Kultury w Sterkowcu
Boisko sportowe
Szkoły
Publiczna Szkoła Podstawowa w Sterkowcu
Strona internetowa miejscowości Sterkowiec
Strona internetowa szkoły podstawowej
Źródło: Wikipedia.org
|
