Rożnów – wieś sołecka w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim. Wieś liczy ponad 1970 mieszkańców (2008). 
Położenie
Rożnów położony jest na terenie Pogórza Rożnowskiego, nad Jeziorem Rożnowskim, które biorą swoje nazwy właśnie od tej miejscowości.
Historia
Znaczenie historyczne wsi datuje się od XIII wieku. Rożnów był własnością kolejnych możnych rodów: w XIII wieku Gryfici zbudowali tu strażnicę, która 100 lat później wciąż pozostawała w posiadaniu Rożenów herbu Gryf. Piotr Rożen około 1350-1370 roku przebudował ją na zamek. Była to kamienna budowla w stylu gotyckim, na planie czworoboku zbliżonym do prostokąta o wymiarach 44 na 20 m. W 1426 roku zamek znalazł się we władaniu sławnego rycerza Zawiszy Czarnego. Zamek ten został zburzony podczas najazdu Macieja Korwina w roku 1474.
Kolejnym właścicielem wsi był ród Wydżgów.
W drugiej połowie XV wieku wieś przechodzi w ręce znakomietgo rodu Tarnowskich. Jego wybitny przedstawiciel, hetman wielki koronny Jan Amor Tarnowski, rozpoczął przed rokiem 1568 - w innym miejscu, przy drodze Rożnów-Tropie - budowę drugiej twierdzy w tej miejscowości, dlatego zamek Rożenów został opuszczony i popadł w ruinę. Nowa budowla, wznoszona w stylu renesansowym , była jedną z pierwszych w Polsce warowni o nowożytnej fortyfikacji obronnej. Jej budowa nie została nigdy ukończona; do dnia dzisiejszego przetrwał beluard oraz mur kurtynowy z bramą wjazdową.
Ostatnimi właścicielami wsi od 1745 roku byli Stadniccy, znani przede wszystkim jako właściciele i twórcy nowożytnej miejscowości uzdrowiskowej Szczawnica.
Zabytki
Drewniany kościół św. Wojciecha ufundowany w 1661 r. przez Jana Wielopolskiego. Nie posiada wieży, a tylko sygnaturkę wyrastającą pośrodku korpusu. Skrzydła głównego ołtarza stoją rozmontowane na posadzce – na ich miejscu znajduje się rzeźbiona w drewnie, nieco ludowa w charakterze grupa Ukrzyżowania. W bocznym ołtarzu przechowywany jest obraz Matki Boskiej, niegdyś podobno wiszący w kaplicy zamkowej Zawiszy Czarnego.
Ruiny zamku górnego w Rożnowie z XIV wieku
Beluard oraz mur obronny z bramą wjazdową z XVI wieku
Klasycystyczny dwór Stadnickich z XIX wieku
5 km na północ od wsi znajduje się zamek Tropsztyn w Wytrzyszczce
Parafia
We wsi znajduje się kościół parafialny pw. św. Wojciecha.
Kościół ten został wybudowany w 1661 r. w szlacheckich dobrach kasztelana wojnickiego Jana Wielopolskiego, na terenie bardzo wówczas rozległej parafii Tropie. Znajduje się na wyniosłym grzbiecie górskim nad Jeziorem Rożnowskim. Zbudowano go w sąsiedztwie zamku legendarnego Zawiszy Czarnego, w miejscu, gdzie dotąd stała kaplica św. Wojciecha (później odbudowano ją poniżej cmentarza).
Po roku od powstania kościoła ustanowiono parafię, wydzieloną z parafii Tropie. Erygował ją biskup Mikołaj Oborski.
Turystyka
Jest to miejscowość atrakcyjna turystycznie, z wieloma zabytkami architektury. Znajduje się tutaj kąpielisko oraz przystań jachtowa. Rożnów stanowi dobrą bazę turystyczną z dużą liczbą miejsc noclegowych. Skałki rożnowskie umożliwiają uprawianie wspinaczki.
Gospodarka
Zlokalizowana jest tutaj zapora wodna, która jest częścią Elektrowni Rożnów, wybudowanej w latach 1938-1941.
Sport
We wsi od 2003 roku działa Gminny KS "Zawisza" Rożnów, występujący w nowosądeckiej klasie A (grupa I).
Źródło: wikipedia.org
|
