Nowa Synagoga w Dukli - synagoga znajdująca się w Dukli przy ulicy Cergowskiej. 
Historia
Synagoga została zbudowana w 1758 roku na miejscu starej synagogi. Służyła jako główne miejsce modlitwy dukielskich Żydów. Podczas II wojny światowej, w 1940 roku hitlerowcy podpalili synagogę. Po zakończeniu wojny budynek przez krótki czas używany był jako magazyn paliw. Obecnie synagoga jest w stanie trwałej ruiny, pozbawiona jest dachu i większości elementów wystroju.
Architektura
Synagoga w Dukli była prostym budynkiem o zwartej, przysadzistej bryle. Murowany z kamienia łamanego i cegły, tynkowany i orientowany na stronę wschodnią budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta o zewnętrznych wymiarach 17 na 12 metrów. Ściany boczne dekorowane są trzema płaskimi pilastrami, pomiędzy którymi znajdują się pary wysokich okien, i zwieńczone są niewielkim gzymsem. Synagoga przykryta była czterospadowym dachem. Od strony zachodniej znajdowały się główne drzwi, otoczone kamiennym portalem z kartuszem. Z czasem od strony północnej dobudowano parterowe pomieszczenia babińca, przykryte rzędem dwuspadowych daszków, oraz od strony zachodniej sień wraz z pomieszczeniami gospodarczymi. Zachowały się otwory okienne babińca, przez które kobiety śledziły przebieg nabożeństwa. Pośrodku wnętrza stała masywna murowana bima, otoczona czterema słupami, ustawionymi na cokole. Słupy te podpierały sklepienie i konstrukcję dachu. Sklepienie podzielone było na dziewięć pól, z których zewnętrzne przekryte były krzyżowo, a środkowe, nad bimą, nakrywała kopułka.
Od środka ściany dekorowane były polichromiami oraz hebrajskimi inskrypcjami, poniżej parapetu wysokich okien przebiegał dekoracyjny gzyms, który widać było również na murowanej bimie. Do Aron ha-kodesz prowadziły kamienne schody.
Stan istniejący
Do dzisiaj zachowały się wyłącznie mury zewnętrzne głównej sali modlitewnej o wymiarach 14 na 16 metrów. Budynek pozbawiony jest dachu i sklepień. Wyburzone zostały budynki babińca i sieni. We wnętrzu na wschodniej ścianie zachowała się wnęka po Aron ha-kodesz, cokół bimy oraz resztki tynku wraz z polichromiami. Na ścianie zachodniej zachował się kamienny portal wejściowy. Teren synagogi jest ogrodzony, a sam budynek zachowany w stanie trwałej ruiny.
Źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki/Nowa_Synagoga_w_Dukli
|
