Rozalin – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie tarnobrzeskim, w gminie Nowa Dęba. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.
Historia
Rozalin k. Nowej Dęby to niewielka miejscowość lokowana na początku XIX wieku przez Tarnowskich. Z chwilą zajęcia Galicji przez Austrię , zostały zapoczątkowane akcje osadnicze mające na celu zajęcie ziem leśnych pod uprawę roli. Analogiczną działalność prowadzili Tarnowscy. Puszcza nie dawała należytych dochodów. Bardziej opłacało się osadzanie włościan i pobieranie czynszów, danin. W dorzeczu Dęby, na świeżo odwadnianych terenach porośniętych licha brzeziną i olchą ulokowali oni 3 wsie: Tarnowską Wolę, Rozalin, Gabrielin. Nieco później bo około 1836 ulokowali kolejne wsie – Alfredówkę, Janówkę, Hermanów. Wszystkie wsie, w tym i Rozalin mają po dziś dzień jednakowy kształt i układ gruntów – przedstawiają one jeden lub 2 rzędy domów z trójpolowym układem gruntów. Na uwagę zasługuje ponadto sama nazwa Rozalin, która jest przykładem nowego nazewnictwa miejscowości. Nazwa ta wzięła się od imienia córki Tarnowskich, która zmarła przedwcześnie. W książce adresowej z 1929 roku możemy przeczytać, że Rozalin zamieszkiwało wówczas 565 mieszkańców, a władali nim hrabia Zdzisław i Zofia Tarnowscy. Sprzedażą wyrobów tytoniowych zajmował się J. Furtak a wyszynk trunków prowadził Ch. Safior. Ponadto we wsi był kołodziej – Dobrowolski i kowal – J. Furtak. W środku wsi znajduje się kapliczka z dzwonnicą z 1913 roku. W dniu śmierci jednego z mieszkańców rozbrzmiewa dzwon. Osobliwa to tradycja, nigdzie na tym terenie nie spotykana, ale jakże piękna i świadcząca o spójności wsi, która cała pogrąża się w bólu po stracie jednego z mieszkańców. W obecnym czasie nie jest to już niestety praktykowane.
Legenda
Hrabia Tarnowski miał córkę Rozalię. Piękna to była hrabianka i strasznie miała dobre serce, ale chorowała na nogi i nie chodziła. Była leczona w różnych miastach, lecz żaden lekarz nie umiał jej wyleczyć. Hrabia jeździł po świecie, martwił się strasznie o zdrowie córki. Myślał czym by jej radość sprawić. Zwoził rozmaite rzeczy. Jak był w Krakowie to kupił od krakowskich złotników taki śliczny naszyjnik i kolczyki. Jak ojciec powrócił podarował jej te klejnoty. Ojciec posmutniał zaraz, bo hrabianka podziękowała i mówi: tatko, po co mi te ozdoby drogie, lepiej oddaj to Jantosiowi, bo są biedne, chałupa im się spaliła, dzieci mają, to dla nich jakaś pomoc, a mnie na co ! Myślał, myślał hrabia, co by to zrobić, żeby ona była zadowolona. Pojeździł jeszcze, po swoich majątkach, przyjechał też na Biele i tak chłopisko postanowiło, że tu na skraju lasu postawi kapliczkę kiedy wrócił opowiedział córce, że wybuduje kapliczkę, żeby się ludzie modlili o jej zdrowie. Hrabianka się bardzo rozradowała i mówiła, że jak skończą budować, żeby ją zawieść, bo chce zobaczyć kaplicę. Budowa się zakończyła. Hrabianka rano się budzi, a tu straszna jasność od strony kaplicy bije. Pyta się służby, co to, oni mówią, że dzień wstaje, może przez to jasno. Hrabianka jedzie, wiozą ją pod kaplicę, Schodzą się ludzie ze wsi i każdy patrzy. Hrabiankę na stołku zanoszą pod kaplicę. Ona się modli, a potem wstaje i idzie do ludzi. Wszyscy patrzą i wołają: ludzie, ludzie, cud się stał, hrabianka zdrowie odzyskała! Ludzie zaczęli ją prosić, żeby na tą pamiątkę nasza wieś Rozalin się nazywała. Hrabia kupił obraz świętej Rozalii na ołtarz do kaplicy. No i tak się stało. Od tego czasu wieś nazywa się Rozalin.
Zabytki
Kapliczka z 1913 r.
ok. 5 zabytkowych domów (część wciąż w użytku)
Kultura
Zespół folklorystyczny Bielowanie
Źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki/Rozalin_%28wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie%29
|
