Bączal Dolny – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Skołyszyn. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Położenie geograficzne i warunki przyrodnicze
Bączal leży w mikroregionie góry Liwocz na Pogórzu Karpackim. W miejscowości rosną kaczeńce, storczykowate, cebulica dwulistna i inne rośliny objęte ochroną. W Bączalu Górnym rośnie podkolan biały. W obu miejscowościach można podziwiać piękne krajobrazy. We wsi znajduje się parę małych kompleksów leśnych, otwartych dla wszystkich, w których można zbierać grzyby.
Średnia roczna temperatura wynosi około +6° do +8°, w zimie średnio -4° w styczniu, w lecie +19° w lipcu. Średnia opadów waha się w przedziale od 750 do 800 milimetrów rocznie. Grubość pokrywy śnieżnej to 60-90 cm - zalega ona średnio w ciągu roku od 60 do 80 dni. Liczba dni z zachmurzeniem wynosi średnio w ciągu roku wynosi 133, zaś liczba dni z przymrozkami to około 119. Pierwsze przymrozki występują około 20 września a ostatnie 6 maja choć zdarzają się i pod koniec tego miesiąca. Wiosna przychodzi wcześnie i jest dość ciepła, lato z reguły jest upalne, jesień zaś szybko przynosi chłody i mgły.
Miejscowość zlokalizowana jest 12 km od Biecza, jednego z najstarszych i najbardziej atrakcyjnych turystycznie miast w Polsce. Bączal Dolny graniczy między innymi z: Jabłonicą, Opaciem i Dąbrówką.
W Bączalu Dolnym znajduje się także źródło które w przeszłości uważane było za lecznicze. W wiosce rosną stare drzewa liczące do 400 lat. Przez obie wsie przepływa wiele strumieni i potoków, np. rzeczka Cegielnianka na Dudkowicach (przysiółek Bączala Górnego).
W Bączalu Dolnym znajduje się obszar chroniony Natura 2000 "Łąki nad Młynówką".
Historia
Nazwa Bączal pochodzi najprawdopodobniej od strumyka o nazwie "Bączałka" przepływającego przez centrum wioski lub od nazwiska (imienia) Bączał. Bączal Dolny i Górny to wsie założone przez króla Kazimierza Wielkiego około lat 1370-1378. Pierwsza pisemna wzmianka o Bączalu pochodzi z 1124 roku (dokument nadania ziemi benedyktynom z Tyńca), a kolejna z 1396 r. W XVII w. Bączal Dolny był nazywany Bączalem Niższym, a Bączal Górny Bączalem Wyższym - obie wsie były wsiami szlacheckimi. Parafia w Bączalu powstała najprawdopodobniej już pod koniec XIII w. jednak pierwsza wzmianka pochodzi z 1348 roku. Prawdopodobnie istniał tu jeszcze starszy kościół (niewielki drewniany kościółek wybudowany ok. 1400 r.) niż gotycki wybudowany w 1667 r. Niestety został doszczętnie zniszczony. Aktualnie w miejscowości znajduje się kościół zbudowany przez księdza prałata Stanisława Czernieca w latach 1957-1959 który zdobi piękna polichromia oraz kolorowe witraże.
Zabytki i atrakcje turystyczne
przydrożne kapliczki,
krzyże z okresu pierwszej i II wojny światowej,
cmentarz nr 28 z I wojny światowej ,
stara plebania z 1923 roku,
figurka św. Mikołaja patrona byłego kościoła,
stuletnie budynki mieszkalne,
stary cmentarz,
Murowana figura - jedna z najstarszych kapliczek w regionie, datowana nawet na XV wiek,
Zabytkowy Dwór w Bączalu został zniszczony,
cmentarz wojskowy nr 27 z I wojny światowej (w przysiółku Babis)
Zabytkowy kościół św. Mikołaja, zbudowany w latach 1664-1667, został przeniesiony do skansenu w Sanoku.
W Bączalu można zbierać grzyby ponieważ znajduje się tu kilka małych kompleksów leśnych w których można też spotkać brzozę karłowatą oraz malinę moroszkę, które są reliktem glacjalnym.
Legendy
Jedno z podań ludowych mówi, że w czasach kiedy powstawał stary kościół, drewno oraz wszystkie materiały budowlane potrzebne na powstanie budowli złożono na górze, ale pewnej nocy cudownym trafem cały materiał został w niewyjaśnionych okolicznościach przeniesiony na dół. W miejscu gdzie najpierw był złożony cały materiał wybudowano Murowaną figurę, a w miejscu gdzie podobno przeniosła je Maryja (bo sobie ten skrawek ziemi upatrzyła) wybudowano świątynię.
Edukacja
Zespół Szkół Publicznych w Bączalu Dolnym w skład którego wchodzą:
Przedszkole
Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Reytana
Gimnazjum
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/B%C4%85czal_Dolny
|
